VJEN?, 28 prill, 2025 ¨C Rritja ekonomike n? Ballkanin Per?ndimor parashikohet t? ngadal?sohet me rit?m t? moderuar n? vitin 2025, p?r shkak t? k?rkes?s s? jashtme m? t? ul?t si dhe pasiguris? ekonomike t? krijusi rezultat i ndryshimeve q? po ndodhin n? politikat tregtare globale, t? cilat mund t? ndikojn? n? besimin ebizneseve dhe t? konsumator?ve, thuhet n? Raportin e Rregullt Ekonomik t? Bank?s Bot?rore p?r Ballkanin Per?ndimor, t? publikuar sot.
Banka Bot?rore parashikon se norma e p?rbashk?t e rritjes ekonomike p?r Shqip?ris?, Bosnje dhe Hercegovin?s, Kosov?s, Malit t? Zi, Maqedonis? s? Veriut dhe Serbis?, do t? arrij? n? 3.2% n? vitin 2025, q? p?rb?n nj? rishikim me 0.5 pik? p?rqindje m? pak nga parashikimi i m?parsh?m. Rritjaparashikohet t? p?rshpejtohet n? 3.5% n? vitin 2026.
"Ne po v?rejm? disa tendenca pozitive ekonomike n? Ballkanin Per?ndimor, t? cilat nxjerrin n? pah q?ndrueshm?rin? e rajonit dhe mund t? mb?shtesin rritjen solide t? tij. Inflacioni i ul?t dhe rritja e pagave mb?shtesin konsumin, nd?rsa investimet publike po rriten," thot? Xiaoqing Yu, Drejtoresh? e Bank?s Bot?rore p?r Ballkanin Per?ndimor. "Nga ana tjet?r, po v?rejm? rritje t? pasiguris? s? brendshme n? disa nga ekonomit? e Ballkanit Per?ndimor. Ngadal?simi i aktivitetit ekonomik n? Bashkimin Europian dhe pasigurit? n? rritje n? tregtin? globale mundet gjithashtu t? ndikojn? negativisht perspektiv?n e rritjes ekonomike t? rajonit."
Raporti sugjeron se strategjit? m? efikase p?r ruajtjen e stabilitetit ekonomik gjat? periudhave t? pasiguris? ekonomike jan? diversifikimi i burimeve t? rritjes dhe rinovimi i agjend?s s? reformave strukturore. Masat kryesore p?rfshijn? eliminimin e barrierave n? tregun e pun?s ¨C p?rfshir? ato q? prekin grat? ¨C forcimin e integrimit ekonomik rajonal, p?rmir?simin e standardeve t? qeverisjes dhe rritjen e konkurrenc?s n? treg p?r t? nxitur produktivitetin dhe mb?shtetur rritjen afatgjat?.
Ve? k?saj, p?rshpejtimi i zbatimit t? reformave t? an?tar?simit n? BE nga vendet e Ballkanit Per?ndimor ¨Csi? jan? an?tar?simi n? Zon?n e Vetme t? Pagesave n? Euro (SEPA) dhe futja e ¡°korsive t? gjelbra¡± p?r t? p?rmir?suar tregtin? nd?rkufitare ¨C mund t? nxisin rritjen e m?tejshme t? besimit t? biznesit, t?rheqjen e investimeve dhe krijimin e vendeve t? pun?s.
Raporti thekson gjithashtu, se si rritja e temperaturave dhe ngjarjet ekstreme t? motit, shoq?ruar me kalimin drejt nj? ekonomie me nivele t? ul?ta karboni, po riform?sojn? modelet sektoriale t? pun?simit n? rajon, q? k?rkon p?rshtatje t? konsiderueshme t? forc?s s? pun?s. Reformimi i sistemeve t? mbrojtjes sociale dhe sh?rbimeve t? pun?simit duhet t? jet? prioritet p?r t? gjasht? ekonomit? e Ballkanit Per?ndimor. Kjo do t'i ndihmonte forcat e pun?s n? k?to vende t? p?rballojn? ndikimet negative t? shkaktuara nga ngjarjet ekstreme t? motit si p?rmbytjet, that?sirat dhe zjarret, si dhe p?r t? qen? t? p?rgatitura p?r mund?si t? reja pun?simi si rezultat i tranzicionit t? gjelb?r.
Forcimi i sistemeve t? mbrojtjes s? t? ardhurave nga puna p?r t'iu p?rgjigjur goditjeve ndaj pun?simit dhe p?rmir?simi i fleksibilitetit t? sistemeve t? mbrojtjes sociale do t? ndihmonte n? parandalimin e r?nies s? individ?ve n? varf?ri. Gjithashtu, rikualifikimi i pun?tor?ve p?r pun? t? gjelbra do t? ndihmonte p?r t'iu p?rgjigjur k?rkes?s n? rritje p?r aft?si, duke nxitur produktivitetin dhe rritjen ekonomike.
P?r m? shum? informacion dhe edicionet e m?parshme t? Raporitt t? Rregullt Ekonomik t? Ballkanit Per?ndimor, kliko k?tu.
***
Kontakte:
N? Vjen?: Filip Kochan, fkochan@worldbank.org
Beograd: Gordana Filipovic, gfilipovic@worldbankgroup.org
Prishtin?: Lundrim Aliu, laliu1@worldbank.org
Shkup: Anita Bozinovska, abozinovska@worldbank.org
Sarajev?: Jasmina Hadzic, jhadzic@worldbank.org
Tiran?: Ana Gjokutaj, agjokutaj@worldbank.org
